13.9 C
Los Angeles
Saturday, December 21, 2024

ਕਿੱਥੇ ਉਹ ਜੱਟੀ

ਉਹ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਕੋਠੇ ਪਨਾਲੇ ਨੇ ਵਿੰਗੇ,
ਕਿੱਥੇ ਉਹ ਜੱਟੀ ਜੋ ਕੰਧਾਂ ਨੂੰ ਲਿੰਬੇ,
ਕਿੱਥੋਂ ਮੈ ਢੂੰਡਾਂ ਨੀ ਸਮਿਆਂ ਤੋਂ ਜਿੰਦੇ
ਉਹ ਤੇਲੀ ਦਾ ਤਾੜਾ ਤੇ ਨਰਮੇ ਨੂੰ ਪਿੰਜੇ
ਉਹ ਸਾਜਰ ਦਾ ਵੇਲੇ ਸੀ ਤੁਰਨਾਂ ਬਠਿੰਡੇ
ਉਹ ਤੱਤੀਆਂ ਦੁਪੈਹਰਾਂ ਤੇ ਕਾਲੇ ਜਿਹੇ ਪਿੰਡੇ
ਉਹ ਚੌਦਰ ਨਾ ਚਾਕਰ ਨਾ ਮੁਨਸੀ ਕਰਿੰਦੇ
ਉਹ ਮੁੜਕੇ ਨਾ ਮੁੱਘਾਂ ਚ ਬੈਠੇ ਪਰਿੰਦੇ
ਕੇਹੜੇ ਉਹ ਭੋਰੇ ਚ ਪੈ ਗਏ ਨੇ ਛਿੰਦੇ
ਕਿੱਥੇ ਉਹ ਜੱਟੀ ਜੋ ਕੰਧਾਂ ਨੂੰ ਲਿੰਬੇ

ਕਿੱਥੋਂ ਸਿੰਗਾਰਾਂ ਮੈ ਜੂਹਾਂ ਦੇ ਘੱਟੇ
ਉਹ ਬਾਰਾਂ ਝੰਡੋਰੇ ਉਹ ਤੀਰਾਂ ਭੱਥੇ
ਉਹ ਛਵੀਆਂ ਗੰਡਾਸੇ ਤੇ ਅਣਖਾਂ ਦੇ ਰੱਟੇ
ਉਹ ਝੰਗਾਂ ਝਨਾਂ ਜਿੱਥੇ ਬੇਲੇ ਨੇ ਵੱਸੇ
ਕਿੱਥੇ ਨੇ ਹੀਰਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਉਹ ਭੱਤੇ
ਉਹ ਝੱਲਾਂ ਉਹ ਮੱਝੀਆਂ ਉਹ ਕੱਟੀਆਂ ਤੇ ਕੱਟੇ
ਉਹ ਝਾੜੀ ਉਹ ਖੋਬੇ ਕਰੁੰਡਾਂ ਦੇ ਪੱਤੇ
ਉਹ ਚੱਕੀ ਮਧਾਣੀ ਤੇ ਚਰਖੇ ਨੇ ਡੱਠੇ
ਉਹ ਦੇਸੀ ਖੁਰਾਕਾਂ ਸਰੀਰਾਂ ਚ ਥਿੰਦੇ,
ਕਿੱਥੇ ਉਹ ਜੱਟੀ ਜੋ ਕੰਧਾਂ ਨੂੰ ਲਿੰਬੇ,

ਸਮਿਆਂ ਦੇ ਅੱਗੇ ਵੀ ਪੈਗੇ ਨੇ ਮੱਠੇ
ਉਹ ਬੁੱਧੂ ਦੇ ਆਵੇ ਤੇ ਹਰਜੀ ਦੇ ਭੱਠੇ
ਉਹ ਝੇਡਾਂ ਉਹ ਹੁਜਤਾਂ ਉਹ ਹਾਸੇ ਤੇ ਠੱਠੇ
ਉਹ ਤਖਤੇ ਸਵਖਤੇ ਵੀ ਮੂਧੇ ਨੇ ਢੱਠੇ
ਉਹ ਰੇਸਮ ਦੀ ਤਾਣੀ ਤੇ ਮਲ ਮਲ ਦੇ ਲੱਠੇ
ਉਹ ਮਹਿੰਗੀ ਨਕਾਸੀ ਤੇ ਆੰਨੇ ਵੀ ਅੱਠੇ
ਹੁਨਰਾਂ ਨੂੰ ਲੈਗੇ ਉਸਤਾਦਾਂ ਦੇ ਪੱਠੇ
ਹੋਣੀ ਨਾ ਛੱਡੇ ਏਹ ਠਾਰੇ ਤੇ ਸੱਠੇ
ਉਹ ਜੁਰਤਾਂ ਨਾ ਰਹੀਆਂ ਉਹ ਠਾਣੇ ਘਰਿੰਡੇ,
ਕਿੱਥੇ ਉਹ ਜੱਟੀ ਜੋ ਕੰਧਾਂ ਨੂੰ ਲਿੰਬੇ,

ਉਹ ਸੁੱਚੀਆਂ ਸੀ ਪੱਗਾਂ ਉਹ ਸ਼ਰਮਾਂ ਦੇ ਉਹਲੇ
ਉਹ ਕੱਜੇ ਸੀ ਜੂੜੇ ਤੇ ਤੁਰਦੀਆਂ ਪੋਹਲੇ
ਉਹ ਤੋਕ ਪਟਾਰੀ ਚੰਗੇਰਾਂ ਭੜੋਲੇ
ਉਹ ਲਾਗੀ ਉਹ ਨਾਈ ਤੇ ਮੈਹਰੇ ਵਿਚੋਲੇ
ਉਹ ਟੱਪੇ ਉਹ ਬਾਲੋ ਉਹ ਮਾਈਏ ਤੇ ਢੋਲੇ
ਉਹ ਮੱਡਲ ਉਹ ਕੰਙਣ ਜਵਾਰੀ ਤੇ ਛੋਲੇ
ਉਹ ਕੁੱਕੜ ਉਹ ਕਊਏ ਕਬੂਤਰ ਨੇ ਗੋਲੇ
ਉਹ ਬਚਪਨ ਜਵਾਨੀ ਬੁੱਢਾਪੇ ਦੇ ਡੋਲੇ
ਚਰਨ ਲਿਖਾਰੀ ਏਹ ਜੀਣ ਨਹੀ ਦਿੰਦੇ,
ਕਿੱਥੇ ਉਹ ਜੱਟੀ ਜੋ ਕੰਧਾਂ ਨੂੰ ਲਿੰਬੇ…

ਢੱਠਣ ਕਿਲੇ ਕੰਧਾਰ ਦੇ

ਢੱਠਣ ਕਿਲੇ ਕੰਧਾਰ ਦੇਰਹੀ ਗਈ ਸੁਰੰਗ ਬਣੀਸੁਰੰਗੀ ਵੱਸੇ ਨਾਗਣੀਉਹਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਲਾਲ ਮਣੀਚੜ੍ਹਿਆ ਮੀਂਹ ਪਹਾੜ ਤੋਂਜੱਟ ਦਾ ਖੌਫ ਕਣੀਆਸ਼ਕ ਰੋਂਦੇ ਪੱਤਣੀਪੰਛੀ ਰੋਣ ਵਣੀਂਕਬਰਾਂ ਸੁਨ ਮਸੁੰਨੀਆਂਕਿੱਧਰ ਗਈ ਪਰੇਤਟਿੱਬੇ ਕਰ ਗਈ ਸੱਖਣੇਰਾਜਸਥਾਨੀ ਰੇਤਸੱਪ ਲੜਾ ਲਏ ਜੱਟੀਆਂਚੜੇ ਮਹੀਨੇ ਚੇਤਕਣਕਾਂ ਹੋਈਆਂ ਕੁੱਬੀਆਂਚਿੱਬ ਖੜਿਬੇ ਖੇਤਛੰਨ 'ਚ ਸੁੱਤਾ ਆਜੜੀਰਾਤ ਬਲਾਓਂ ਡਰੇਓਹਦੇ ਬੈਠ ਸਰਾਹਣੇ ਸਾਧਣੀਰੱਬ ਦਾ ਭਜਨ ਕਰੇਲੜਕੀ ਏ ਘੁਮਿਆਰ ਦੀਰੰਗਣ ਡਈ ਘੜੇਕਾਜੀ ਮਾਨਣ ਨੀਂਦਰਾਂਏ ਕਲਮੇ ਰਾਤ ਪੜ੍ਹੇਜਮੁਨਾ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਿਆਕਹਿਣ ਪੰਜਾਬੀ ਸਿੰਧਜੀਹਦੇ ਕੰਢੀ ਵਸਦੇਤਵਾਰੀਖੀ ਇਹ ਪਿੰਡਮੁਗ਼ਲ ਫਰੰਗੀ ਨਿਕਲ ਗਏਪਿੱਛੇ ਲਹਿ ਗਈ ਹਿੰਦਤੇਗਾਂ ਛੱਡ ਗਏ ਧਾੜਵੀਸੂਫ਼ੀ ਛੱਡ...

ਮਿਰਜ਼ਾ

ਹੋ...ਦੀਵੇ ਵੱਡੇ ਹੋ ਗਏਤੇ ਕਰਦੇ ਚੋਰ ਸਲਾਹਬੇੜੀਆਂ ਰਸਤੇ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇਚਿਲਮਾਂ ਪੀਣ ਮਲਾਹਧੂਣੀ ਅੱਗੇ ਬੈਠ ਕੇਤੇ ਫੱਕਰ ਕਹਿਣ ਭਲਾਪੀਰ ਮਨਾ ਲੈ ਮਿਰਜ਼ਿਆਪੀਰ ਮਨਾ ਲੈ ਮਿਰਜ਼ਿਆਤੇਰੀ ਚੜ੍ਹਦੀ ਰਹੇ ਕਲਾਤੇਰੀ ਚੜ੍ਹਦੀ ਰਹੇ ਕਲਾਭਲੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਵਾਂਗਰਾਂਤੇ ਜੱਟ ਗਿਆ ਏ ਤੇਜ਼ਗਲ਼ ਚੋਂ ਕੈਂਠਾ ਲਹਿ ਗਿਆਤੇ ਪੈਰੋਂ ਲਹੀ ਪੰਜੇਬਹੌਲੀ ਕਰ ਲੈ ਮਿਰਜ਼ਿਆਹੋ ਘੋੜੀ ਦੇਵੇ ਨਾ ਡੇਗਹੋਣੀ ਮੌਕਾ ਤਾੜਦੀਹੋਣੀ ਮੌਕਾ ਤਾੜਦੀਵੇ ਨੀਂਦੋਂ ਕਰੀਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਮਿਰਜ਼ਿਆਨੀਂਦੋਂ ਕਰੀਂ ਪਰਹੇਜ਼ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਏਜਾਗੇ ਆਂਢ ਗੁਆਂਢਚੜ੍ਹੇ ਮਸੀਤੀਂ ਮੌਲਵੀਤੇ ਸੁਰ ਵਿੱਚ ਦੇਂਦੇ ਬਾਂਗਬਾਬੇ ਪੜ੍ਹਦੇ ਬਾਣੀਆਂਤੇ ਮੂਰਖ ਲਾਹੁੰਦੇ ਸਾਂਗਮਰਜ਼ੀ ਕਰਨ...

ਬਿਰਹਾ

ਸਾਡਾ ਮੱਥਾ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਬੁੱਝ ਵੇਗਿਆ ਰੂਪ ਕਿਧਰ ਨੂੰ ਉੱਡ ਵੇਹੁਣ ਕਮਲੀ ਹੋ ਗਈ ਬੁੱਧ ਵੇਸਾਨੂੰ ਕਿਸਮਤ ਮਾਰੇ ਠੁੱਡ ਵੇਕਰ ਕਮਲੀ ਗਈ ਬੇ'ਕੂਫੀਆਂਗਈਆਂ ਵੰਗਾਂ ਟੁੱਟ ਸਬੂਤੀਆਂਕੀ ਕਰਾਂ ਕਲੀਰੇ ਠੂਠੀਆਂਲਾਹ ਛੱਲੇ ਦਵਾਂ ਅੰਗੂਠੀਆਂਇਹ ਰਹੁ ਰੀਤਾਂ ਸਭ ਝੂਠੀਆਂਬਿਨ ਖਸਮੋਂ ਰੂਹਾਂ ਲੂਸੀਆਂਇਹ ਮੈਲੀਆਂ ਤੇ ਨਾਲੇ ਜੂਠੀਆਂਵਿੱਚ ਕਾਲਾ ਹੋਇਆ ਨੂਰਅੱਜ ਰੋਂਦੀਆਂ ਔਗਣ ਹਾਰੀਆਂਵੇ ਸਾਈਂ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੂਰਅੱਜ ਰੋਂਦੀਆਂ ਔਗਣ ਹਾਰੀਆਂਵੇ ਸਾਈਂ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੂਰਲੱਗ ਗਏ ਮਵਾਦੇ ਲੀਰਾਂ ਨੂੰਕਿੰਝ ਠਾਰਾਂ ਸੜੇ ਸਰੀਰਾਂ ਨੂੰਮੈਂ ਪੂਜਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਪੀਰਾਂ ਨੂੰਜਿਓਂ ਮੇਲੇ ਜੰਡ ਕਰੀਰਾਂ ਨੂੰਲੇਖਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਲਕੀਰਾਂ...