12.2 C
Los Angeles
Wednesday, December 4, 2024

ਕਿੱਥੇ ਉਹ ਜੱਟੀ

ਉਹ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਕੋਠੇ ਪਨਾਲੇ ਨੇ ਵਿੰਗੇ,
ਕਿੱਥੇ ਉਹ ਜੱਟੀ ਜੋ ਕੰਧਾਂ ਨੂੰ ਲਿੰਬੇ,
ਕਿੱਥੋਂ ਮੈ ਢੂੰਡਾਂ ਨੀ ਸਮਿਆਂ ਤੋਂ ਜਿੰਦੇ
ਉਹ ਤੇਲੀ ਦਾ ਤਾੜਾ ਤੇ ਨਰਮੇ ਨੂੰ ਪਿੰਜੇ
ਉਹ ਸਾਜਰ ਦਾ ਵੇਲੇ ਸੀ ਤੁਰਨਾਂ ਬਠਿੰਡੇ
ਉਹ ਤੱਤੀਆਂ ਦੁਪੈਹਰਾਂ ਤੇ ਕਾਲੇ ਜਿਹੇ ਪਿੰਡੇ
ਉਹ ਚੌਦਰ ਨਾ ਚਾਕਰ ਨਾ ਮੁਨਸੀ ਕਰਿੰਦੇ
ਉਹ ਮੁੜਕੇ ਨਾ ਮੁੱਘਾਂ ਚ ਬੈਠੇ ਪਰਿੰਦੇ
ਕੇਹੜੇ ਉਹ ਭੋਰੇ ਚ ਪੈ ਗਏ ਨੇ ਛਿੰਦੇ
ਕਿੱਥੇ ਉਹ ਜੱਟੀ ਜੋ ਕੰਧਾਂ ਨੂੰ ਲਿੰਬੇ

ਕਿੱਥੋਂ ਸਿੰਗਾਰਾਂ ਮੈ ਜੂਹਾਂ ਦੇ ਘੱਟੇ
ਉਹ ਬਾਰਾਂ ਝੰਡੋਰੇ ਉਹ ਤੀਰਾਂ ਭੱਥੇ
ਉਹ ਛਵੀਆਂ ਗੰਡਾਸੇ ਤੇ ਅਣਖਾਂ ਦੇ ਰੱਟੇ
ਉਹ ਝੰਗਾਂ ਝਨਾਂ ਜਿੱਥੇ ਬੇਲੇ ਨੇ ਵੱਸੇ
ਕਿੱਥੇ ਨੇ ਹੀਰਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਉਹ ਭੱਤੇ
ਉਹ ਝੱਲਾਂ ਉਹ ਮੱਝੀਆਂ ਉਹ ਕੱਟੀਆਂ ਤੇ ਕੱਟੇ
ਉਹ ਝਾੜੀ ਉਹ ਖੋਬੇ ਕਰੁੰਡਾਂ ਦੇ ਪੱਤੇ
ਉਹ ਚੱਕੀ ਮਧਾਣੀ ਤੇ ਚਰਖੇ ਨੇ ਡੱਠੇ
ਉਹ ਦੇਸੀ ਖੁਰਾਕਾਂ ਸਰੀਰਾਂ ਚ ਥਿੰਦੇ,
ਕਿੱਥੇ ਉਹ ਜੱਟੀ ਜੋ ਕੰਧਾਂ ਨੂੰ ਲਿੰਬੇ,

ਸਮਿਆਂ ਦੇ ਅੱਗੇ ਵੀ ਪੈਗੇ ਨੇ ਮੱਠੇ
ਉਹ ਬੁੱਧੂ ਦੇ ਆਵੇ ਤੇ ਹਰਜੀ ਦੇ ਭੱਠੇ
ਉਹ ਝੇਡਾਂ ਉਹ ਹੁਜਤਾਂ ਉਹ ਹਾਸੇ ਤੇ ਠੱਠੇ
ਉਹ ਤਖਤੇ ਸਵਖਤੇ ਵੀ ਮੂਧੇ ਨੇ ਢੱਠੇ
ਉਹ ਰੇਸਮ ਦੀ ਤਾਣੀ ਤੇ ਮਲ ਮਲ ਦੇ ਲੱਠੇ
ਉਹ ਮਹਿੰਗੀ ਨਕਾਸੀ ਤੇ ਆੰਨੇ ਵੀ ਅੱਠੇ
ਹੁਨਰਾਂ ਨੂੰ ਲੈਗੇ ਉਸਤਾਦਾਂ ਦੇ ਪੱਠੇ
ਹੋਣੀ ਨਾ ਛੱਡੇ ਏਹ ਠਾਰੇ ਤੇ ਸੱਠੇ
ਉਹ ਜੁਰਤਾਂ ਨਾ ਰਹੀਆਂ ਉਹ ਠਾਣੇ ਘਰਿੰਡੇ,
ਕਿੱਥੇ ਉਹ ਜੱਟੀ ਜੋ ਕੰਧਾਂ ਨੂੰ ਲਿੰਬੇ,

ਉਹ ਸੁੱਚੀਆਂ ਸੀ ਪੱਗਾਂ ਉਹ ਸ਼ਰਮਾਂ ਦੇ ਉਹਲੇ
ਉਹ ਕੱਜੇ ਸੀ ਜੂੜੇ ਤੇ ਤੁਰਦੀਆਂ ਪੋਹਲੇ
ਉਹ ਤੋਕ ਪਟਾਰੀ ਚੰਗੇਰਾਂ ਭੜੋਲੇ
ਉਹ ਲਾਗੀ ਉਹ ਨਾਈ ਤੇ ਮੈਹਰੇ ਵਿਚੋਲੇ
ਉਹ ਟੱਪੇ ਉਹ ਬਾਲੋ ਉਹ ਮਾਈਏ ਤੇ ਢੋਲੇ
ਉਹ ਮੱਡਲ ਉਹ ਕੰਙਣ ਜਵਾਰੀ ਤੇ ਛੋਲੇ
ਉਹ ਕੁੱਕੜ ਉਹ ਕਊਏ ਕਬੂਤਰ ਨੇ ਗੋਲੇ
ਉਹ ਬਚਪਨ ਜਵਾਨੀ ਬੁੱਢਾਪੇ ਦੇ ਡੋਲੇ
ਚਰਨ ਲਿਖਾਰੀ ਏਹ ਜੀਣ ਨਹੀ ਦਿੰਦੇ,
ਕਿੱਥੇ ਉਹ ਜੱਟੀ ਜੋ ਕੰਧਾਂ ਨੂੰ ਲਿੰਬੇ…

ਢੱਠਣ ਕਿਲੇ ਕੰਧਾਰ ਦੇ

ਢੱਠਣ ਕਿਲੇ ਕੰਧਾਰ ਦੇਰਹੀ ਗਈ ਸੁਰੰਗ ਬਣੀਸੁਰੰਗੀ ਵੱਸੇ ਨਾਗਣੀਉਹਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਲਾਲ ਮਣੀਚੜ੍ਹਿਆ ਮੀਂਹ ਪਹਾੜ ਤੋਂਜੱਟ ਦਾ ਖੌਫ ਕਣੀਆਸ਼ਕ ਰੋਂਦੇ ਪੱਤਣੀਪੰਛੀ ਰੋਣ ਵਣੀਂਕਬਰਾਂ ਸੁਨ ਮਸੁੰਨੀਆਂਕਿੱਧਰ ਗਈ ਪਰੇਤਟਿੱਬੇ ਕਰ ਗਈ ਸੱਖਣੇਰਾਜਸਥਾਨੀ ਰੇਤਸੱਪ ਲੜਾ ਲਏ ਜੱਟੀਆਂਚੜੇ ਮਹੀਨੇ ਚੇਤਕਣਕਾਂ ਹੋਈਆਂ ਕੁੱਬੀਆਂਚਿੱਬ ਖੜਿਬੇ ਖੇਤਛੰਨ 'ਚ ਸੁੱਤਾ ਆਜੜੀਰਾਤ ਬਲਾਓਂ ਡਰੇਓਹਦੇ ਬੈਠ ਸਰਾਹਣੇ ਸਾਧਣੀਰੱਬ ਦਾ ਭਜਨ ਕਰੇਲੜਕੀ ਏ ਘੁਮਿਆਰ ਦੀਰੰਗਣ ਡਈ ਘੜੇਕਾਜੀ ਮਾਨਣ ਨੀਂਦਰਾਂਏ ਕਲਮੇ ਰਾਤ ਪੜ੍ਹੇਜਮੁਨਾ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਿਆਕਹਿਣ ਪੰਜਾਬੀ ਸਿੰਧਜੀਹਦੇ ਕੰਢੀ ਵਸਦੇਤਵਾਰੀਖੀ ਇਹ ਪਿੰਡਮੁਗ਼ਲ ਫਰੰਗੀ ਨਿਕਲ ਗਏਪਿੱਛੇ ਲਹਿ ਗਈ ਹਿੰਦਤੇਗਾਂ ਛੱਡ ਗਏ ਧਾੜਵੀਸੂਫ਼ੀ ਛੱਡ...

ਹਾਜੀਆ

ਕਿਸੇ ਨਵਾਂ ਸਵਾਂਇਆਂ ਝੱਗਾ ਏ,ਹੁਣ ਆਪੇ ਈ ਪਾੜਨ ਲੱਗਾ ਏ,ਨਾ ਟੋਇਆ ਏ ਨਾ ਖੱਡਾ ਏ ,ਏਥੇ ਫੇਰ ਵੀ ਫਸਿਆ ਗੱਡਾ ਏਕੋਈ ਸੁੱਟੇ ਪਰਾਂ ਕੁਰਾਨਾਂ ਨੂੰ,ਕੋਈ ਸਾਂਭ ਰਿਹਾ ਕਿਰਪਾਨਾਂ ਨੂੰ,ਕੀ ਛਲ ਮੂਰਖ ਇਨਸਾਨਾਂ ਨੂੰ,ਏਥੇ ਕਮਲ ਪਿਆ ਵਿਧਵਾਨਾਂ ਨੂੰ,ਕੋਈ ਝੂਰੇ ਸਾਹਬ ਸਲਾਮਾਂ ਨੂੰ,ਕਿਤੇ ਪੈਗੇ ਕੱਬ ਗੁਲਾਮਾਂ ਨੂੰ,ਕਿਸੇ ਵਾਲ ਖਿਲਾਰੇ ਸਾਮਾਂ ਨੂੰ,ਕੋਈ ਕਿਸਮਤ ਸਮਝੇ ਲਾਮਾਂ ਨੂੰ,ਕੋਈ ਲਹੂ ਵਗਾਵੇ ਜਾਨਾਂ ਨੂੰ,ਕੋਈ ਥੱਕ ਥੁੱਕ ਸੁੱਟੇ ਪਾਨਾਂ ਨੂੰ,ਕੀ ਕਰੀਏ ਦਰਜ ਬਿਆਨਾਂ ਨੂੰ,ਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੀ ਪ੍ਰਹੇਜ ਹੈ,ਬਾਬਾ ਆਖੇ ਹਾਜੀਆਉਏ ਰੱਬ ਸੋਹਣੇ ਦੀ ਖੇਡ ਹੈ,ਕੋਈ ਅਨਪੜਿਆ ਏ,ਅੱਜ...

ਸੁੱਚਾ ਸੂਰਮਾ

ਕਤਲਾਂ ਦਾ ਲੈ ਕੇ ਰੁੱਕਾਛਾਉਣੀ ਤੋਂ ਚੜਿਆ ਸੁੱਚਾਸ਼ਾਂਤ ਨਾ ਹੋਵੇ ਗੁੱਸਾਲੜਿਆ ਰੁਕਿਆ ਨਾ ਓਏਘੂਕਰ ਨੂੰ ਕਹਿ ਦੇ ਭਾਗੂਸੱਦ ਲੈ ਥਾਣਾ ਓਏਘੂਕਰ ਨੂੰ ਕਹਿ ਦੇ ਭਾਗੂਚੜਿਆ ਏ ਵਾਅ ਵਰੋਲਾਮੜੀਆਂ ਚੋਂ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦਾਸਾਰਾ ਪਿੰਡ ਪਿਆ ਸਹਿਮਿਆਟਲਜੇ ਮਾਹੌਲ ਜੰਗ ਦਾਤਪਿਆ ਅੱਜ ਫਿਰਦਾ ਸੁੱਚਾਨੈਣੇ ਦੋ ਪੈਗ ਮੰਗਦਾਰੌਂਦਾਂ ਦਾ ਲੈ ਕੇ ਝੋਲਾਮਾੜੀ ਦੇ ਹੇਠ ਲੰਘਦਾਪੱਤੀ ਵਿੱਚ ਲੁੱਕਗੀ ਬੀਰੋਮਾਰ ਕੇ ਜਾਣਾ ਓਏਘੂਕਰ ਨੂੰ ਕਹਿ ਦੇ ਭਾਗੂਸੱਦ ਲੈ ਥਾਣਾ ਓਏਘੂਕਰ ਨੂੰ ਕਹਿ ਦੇ ਭਾਗੂਮੰਚ ਤੇ ਗਾਉਣ ਕਵੀਸ਼ਰਮਿਰਜ਼ੇ ਦਿਆਂ ਸੱਦਾਂ ਨੂੰਬੈਠੇ ਧਰ ਘੂਕਰ ਹੋਰੀਂਹੁੱਕਿਆਂ ਤੇ ਅੱਗਾਂ...