14.1 C
Los Angeles
Sunday, November 24, 2024

ਪੰਜਾਬੀ ਹਾਇਕੂ

ਤਰੱਕੀ ਦੀ ਚਿੱਠੀ–
ਸਾਰੇ ਬਾਗ ਚੋਂ ਖੁਰ ਗਈ
ਰਹਿੰਦੀ ਖੂੰਹਦੀ ਬਰਫ਼

~ ਜਗਰਾਜ ਸਿੰਘ ਢੁਡੀਕੇ

ਕਰੋਨਾ ਵਾਰਡ
ਖਿੜਕੀ ਤੇ ਜੰਮੀ
ਮਾਂ ਦੀ ਮੁਸਕਰਾਹਟ

~ ਡਾ. ਗੁਰਮੀਤ ਕੌਰ

ਲੀਕ ਤੇ ਲੀਕ
ਭਰ ਦਿੱਤੀ ਕੰਧ ਸਾਰੀ
ਰੋਜ਼ ਦੀ ਉਡੀਕ

~ ਦਰਬਾਰਾ ਸਿੰਘ ਖਰੋੜ

ਭੇਡਾਂ ਦਾ ਏਕਾ
ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਚੁਣਿਆਂ
ਕਸਾਈ ਨੇਤਾ

~ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਪੇਰਾ

ਕੀੜੇ ਢੋਣ ਦਾਣੇ
ਚਿੜੀ ਖਾ ਗਈ ਕੀੜਾ
ਸਮੇਤ ਦਾਣੇ

~ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਗਿੱਲ

ਅੰਮੀ ਦੀ ਚੁੰਨੀ –
ਮੁਕੈਸ਼ ਨਾਲ ਚਮਕਣ
ਹੰਝੂ ਤੇ ਤਾਰੇ

~ ਬਮਲਜੀਤ ‘ਮਾਨ’

ਚੁਫੇਰ ਹਰਿਆਲੀ–
ਕੌਫੀ ਦੀ ਘੁੱਟ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ
ਛਿੱਕਾਂ ਦੀ ਤਿੱਕੜੀ
~ ਜਗਰਾਜ ਸਿੰਘ ਢੁਡੀਕੇ

ਜੇਠ ਦੁਪਹਿਰਾ
ਨਿੱਕੀ ‘ਕੱਠਾ ਕਰੇ
ਆਥਣ ਲਈ ਬਾਲਣ
~ ਬਲਜੀਤ ਕੌਰ

ਵੀਰਤਾ ਤਮਗ਼ਾ ਪਾਕੇ
ਭੀੜ ‘ਚ ‘ਕੱਲੀ ਬੈਠੀ ਮਾਂ
ਪੁੱਤ ਸੀਨੇ ਨਾਲ ਲਾਕੇ

~ ਦਰਬਾਰਾ ਸਿੰਘ ਖਰੌਡ

ਨੋ ਸਮੋਕਿੰਗ ਜ਼ੋਨ
ਧੂਫ਼ ਨੇ ਕਾਲ਼ੀ ਸਿਆਹ ਕੀਤੀ
ਨਾਨਕ ਦੀ ਤਸਵੀਰ

~ ਜਗਰਾਜ ਸਿੰਘ ਢੁਡੀਕੇ

ਬੋਲੀਆਂ – 5

ਪਰਦੇਸਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਲਾਏ ਡੇਰੇਸਿੱਖ ਕੇ ਨਿਹੁੰ ਦੀ ਰੀਤਤੂੰ ਕਿਹੜਾ ਚੰਨ ਪੁੰਨੂੰਆਮਨ ਮਿਲ ਗਏ ਦੀ ਪ੍ਰੀਤਤੇਰੇ ਪਿੱਛੇ ਮੈਂ ਬਣਿਆ ਭੌਰਾਛੱਡ ਕੇ ਲੁੱਕ ਲੁਕਾਈਸ਼ੀਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਵੇਖ ਸੱਸੀਏਮੇਰੀ ਤੇਰੇ ਨਾਲੋਂ ਜੋਤ ਸਵਾਈਦੱਸ ਵੇ ਥਲਾ ਕਿਤੇ ਵੇਖੀ ਹੋਵੇਮੇਰੇ ਪੁੰਨੂੰ ਦੀ ਡਾਚੀ ਕਾਲੀਜਿੱਥੇ ਮੇਰਾ ਪੁੰਨੂੰ ਮਿਲੇਉਹ ਧਰਤੀ ਨਸੀਬਾਂ ਵਾਲੀਥਲ ਵੀ ਤੱਤਾ, ਮੈਂ ਵੀ ਤੱਤੀਤੱਤੇ ਨੈਣਾਂ ਦੇ ਡੇਲੇਰੱਬਾ 'ਕੇਰਾਂ ਦੱਸ ਤਾਂ ਸਹੀਕਦ ਹੋਣਗੇ ਪੁੰਨੂੰ ਨਾਲ ਮੇਲੇਮੈਂ ਪੁੰਨੂੰ ਦੀ, ਪੁੰਨੂੰ ਮੇਰਾਸਾਡਾ ਪਿਆ ਵਿਛੋੜਾ ਭਾਰਾਦੱਸ ਰੱਬਾ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆਮੇਰੇ ਨੈਣਾਂ ਦਾ ਵਣਜਾਰਾ

ਅਕਾਲੀ ਝੰਡੇ ਦੀ ਵਾਰ

ਵਿਧਾਤਾ ਸਿੰਘ ਤੀਰ (1901-1972) ਦਾ ਜਨਮ ਪਿੰਡ ਘਗਰੋਟ ਜਿਲ੍ਹਾ ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਨਾਨਕੇ ਘਰ ਹੋਇਆ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀਦਾ ਨਾਂ ਸਰਦਾਰ ਹੀਰਾ ਸਿੰਘ ਪੁੰਜ ਸੀ । ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕ ਗਿਆਨੀ ਹੀਰਾ ਸਿੰਘ ਦਰਦ ਆਪਦੇ ਮਾਮਾ ਜੀ ਸਨ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁਢਲੀ ਸਿਖਿਆ ਆਪਣੇ ਮਾਮਾ ਜੀ ਕੋਲੋਂ ਹੀ ਹੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਦੇਸ਼ ਪਿਆਰ, ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵਧੇਰੇ ਹਨ ।ਅਕਾਲੀ ਝੰਡਾਇਹ ਝੰਡਾ ਦੂਲੇ ਪੰਥ ਦਾ, ਉੱਚਾ ਲਾਸਾਨੀ ।ਪਈ ਇਸ ਵਿੱਚ ਚਮਕਾਂ ਮਾਰਦੀ, ਕਲਗ਼ੀ ਨੂਰਾਨੀ ।ਫੜ ਇਸ...

ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਸ਼ਬਦ-ਜੋੜਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ

ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਸ਼ਬਦ-ਜੋੜਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ -ਪ੍ਰੋ. ਅੱਛਰੂ ਸਿੰਘ(ਸਾਬਕਾ ਮੁਖੀ, ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿਭਾਗ, ਨਹਿਰੂ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜ, ਮਾਨਸਾ)ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਸ਼ਬਦ-ਜੋੜਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਭਾਸ਼ਾ-ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ, ਵਿਦਵਾਨਾਂ, ਲੇਖਕਾਂ, ਅਧਿਆਪਕਾਂ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਦੇਰ ਤੋਂ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਮਤ ਦਿੱਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਣ ਇਹ ਭੰਬਲਭੂਸਾ ਘਟਣ ਦੀ ਥਾਂ ਸਗੋਂ ਹੋਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਇਕੋ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਲਿਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਹੁਤੇ ਸ਼ਬਦ ਅਕਸਰ ਗਲਤ ਲਿਖੇ ਜਾਂਦੇ...