13 C
Los Angeles
Thursday, December 26, 2024

ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਕਿਸਾਨ

ਅਸੀਂ ਮਿੱਟ ਜੰਮੇ, ਮਿੱਟ ਸਮਾਏ, ਕਿੱਥੇ ਡਰਦੇ ਧੂੜ ਤੂਫ਼ਾਨਾਂ ਤੋਂ
ਮਿੱਟ ਖੇਡੇ, ਮਿੱਟ ਵਾਹੀ, ਉੱਗੇ ਸੋਨਾ ਮਿੱਟ ਦੀਆਂ ਖਾਨਾਂ ਚੋਂ
ਸਾਡੇ ਹੱਡ ਮਿੱਟੀ, ਇਹ ਮਾਸ ਮਿੱਟੀ, ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਹੀ ਬਾਣਾ ਜੋ
ਏਹੀ ਮੇਲੇ, ਏਹੀ ਸੋਹਿਲੇ, ਏਸੇ ਮਿੱਟੀ ਲਈ ਮਿਟ ਜਾਣਾ ਹੋ

ਜੋ ਬੀਜੀਆ ਓਹੀ ਵੱਢਣਾ, ਇਸੇ ਆਸ ਨਾਲ ਦੇਈਏ ਦਾਣੇ ਬੋ
ਨਾਲ਼ ਕਰੋਪੀਆਂ ਲੱਗੀ ਯਾਰੀ, ਕਹਿੰਦੇ ਸੂਰਜ ਵੀ ਮਘ ਜਾਣਾ ਹੋਰ
ਇਹ ਜੋਖਮ, ਇਹ ਤਕਲੀਫ਼ਾਂ, ਬੱਸ ਮੰਨ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਭਾਣਾ ਸੋ
ਜਦੋਂ ਸਮਾਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਹੱਥ ਨਹੀਂ, ਦੱਸ ਫਿਰ ਕਿਓਂ ਐਵੇਂ ਰੋਣੇ ਰੋ?

ਇਹ ਕੁਦਰਤ ਵੀ ਸਾਡੇ ਵੱਸ ਨਹੀਂ, ਫਿਰ ਤੂੰ ਕਿਓਂ ਮੁਨਕਰ ਹੋਣਾ ਸੋ
ਅਸੀਂ ਪਿੰਡ ਦੀ ਜੂਹ ਨਾ ਟੱਪੇ ਸੀ, ਫਿਰ ਠੰਡੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਸੌਣਾ ਕਿਓਂ
ਦਿੱਤੀਆਂ ਅੰਨਿਆਂ ਹੱਥ ਗੁਲੇਲਾਂ, ਜਿੱਥੇ ਮਰਜ਼ੀ ਲਾਉਣ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਉਹ
ਰੱਬਾ ਸਬਰਾਂ ਦੀ ਪੰਡ ਭਾਰੀ ਹੋਗੀ, ਹੁਣ ਦੇਣੇ ਸਾਰੇ ਧੋਣੇ ਧੋ!

ਕਹੀਆਂ ਦਾਤੀਆਂ ਖੁਰਪੇ, ‘ਵਾਜਾਂ ਮਾਰਦੇ ਮੇਰੇ ਬਲਦ ਜੋ ਦੋ
ਮੰਜੇ ਖੜੇ ਕਿਓਂ ਕਰਕੇ ਤੁਰ ਗਏ, ਬੇਜ਼ੁਬਾਨ ਵੀ ਸਮਝ ਗਏ ਉਹ
‘ਗਿੱਲਾ’ ਹੁਣ ਖਾਲੀ ਨੀਂ ਮੁੜਦੇ, ਪੰਜਾਬ ਚੋਂ ਨਿੱਕਲੇ ਕਾਫਲੇ ਜੋ
ਜੰਗ ਜਿੱਤ ਜਾਈਏ ਛੇਤੀ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਮਿੱਟੀ ਤੋਂ ਹੀ ਬਣਦੇ, ਇਹ ਪੱਥਰ ਜੋ
ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਮਿੱਟੀ ਤੋਂ ਹੀ ਬਣਦੇ, ਇਹ ਪੱਥਰ ਜੋ

ਤਕਨਾਲੋਜੀ

ਅਸੀਂ ਚੱਲੇ ਸੀ ਮੰਗਲ ਤੇਅੱਜ ਮਸੀਤਾਂ ਰਾਜਧਾਨੀਆਂ ਤੇ ਹੀ ਚੜ ਗਏਕਦੇ ਸੋਚਿਆ... ?ਬਈ ਇਹ ਮਾਰੂ ਖਿਆਲਸਾਡੇ ਦਿਮਾਗ਼ ਕਿਵੇਂ ਚੜ੍ਹ ਗਏ?ਜਹਾਨ ਬਦਲਾਂਗੇ, ਤਰੱਕੀ ਹੋਊਪਰ ਲਗਦੈ ਸਭ ਵਿਚਾਰ ਕਿਤੇ ਹੜ ਗਏਹੈਰਾਨ ਹਾਂ!ਐਨੇ ਭੁੱਖੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਬੇਘਰ ਬਿਮਾਰਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਕਿੱਥੋਂ ਵੜ੍ਹ ਗਏ?ਧੜਾ ਧੜ ਜੁੜੇ ਨੰਬਰਾਂ 'ਚ ਯਾਰਪਰ ਸਭ ਯਾਰੀਆਂ ਮਨਫ਼ੀ ਕਰ ਗਏਕਿਵੇਂ ਹੱਟੇ ਕੱਟੇ, ਰਿਸ਼ਟ ਪੁਸ਼ਟ ਸ਼ਰੀਰਕਠਪੁਤਲੀਆਂ ਜਹੇ ਬਣ ਗਏ...ਮਹਿੰਗੀ ਪੜਾਈ, ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਨਾ ਆਈਬੱਸ ਜੀ ਲਾਲਚ 'ਚ ਵੜ੍ਹ ਗਏਕਦੇ ਸੋਚਿਆ, ਕਿ ਨਵੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂਸਾਡੇ ਮਨ ਕਾਬੂ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਲਏ?ਕਦੋਂ ਸੁੱਤੇ, ਕਦੋਂ ਉੱਠੇ, ਕੀ...

ਖ਼ਾਲਿਸ

ਨਾ ਕੋਈ ਦੇਸ਼ ਨਾ ਸੂਬਾ ਨਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਨਾ ਪਿੰਡ ਨਾ ਘਰ ਨਾ ਕੋਈ ਇਨਸਾਨ! ਹੈ, ਤਾਂ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਸੋਚ... ਇੱਕ ਜ਼ਿੱਦ! ਇੱਕ ਜ਼ਿੱਦ ਐਸੀ, ਜੋ ਭੁੱਖ ਨੂੰ ਰੱਜ ਨਾਲ ਲਾਲਸਾ ਨੂੰ ਵੰਡ ਨਾਲ ਪਿਆਸ ਨੂੰ ਛਬੀਲ ਨਾਲ ਬੇਆਸ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਨਾਲ ਬਿਮਾਰ ਨੂੰ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਜਬਰ ਨੂੰ ਸਬਰ ਨਾਲ ਹਉਮੈ ਨੂੰ ਨਿਮਰ ਨਾਲ ਜ਼ੁਲਮ ਨੂੰ ਉਦਾਰ ਨਾਲ ਕੱਟੜਤਾ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ, ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੱਦ। ਇਹ ਜ਼ਿੱਦ ਐਸੀ, ਜੋ ਕਿਰਤ ਕਰਾਵੇ ਵੰਡ ਛਕਾਵੇ ਹੱਸਦੇ ਹੱਸਦੇ ਤੱਤੀ ਤਵੀ ਬਹਿ ਜਾਵੇ ਸੀ ਨਾ ਕਰੇ ਹਿੰਦ ਦੀ ਚਾਦਰ ਬਣ ਜਾਵੇ ਪੁੱਤ ਪੋਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਰੇ ਆਪ ਵਾਰੇ ਬੱਸ, ਇੱਕ ਜ਼ਿੱਦ ਧੱਕਾ ਨਾ ਸਹਿਣ ਦੀ ਨਾ ਡਰਨ ਦੀ ਨਾ ਡਰਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਿੱਦ ਸੱਚ ਦੀ ਜ਼ਿੱਦ ਜੀਣ ਦੀ ਜ਼ਿੱਦ...

ਅੱਛੇ ਦਿਨ

ਭੁੱਖਣ ਭਾਣੇ ਜਿੱਥੇ ਸੌਣ ਨਿਆਣੇਅੰਨਦਾਤਾ ਦੇ ਜੋ ਚੁੱਗ ਗਏ ਦਾਣੇਵਿਕਾਸ ਦੀ ਜਾਂ ਸਵੱਛ ਭਾਰਤ ਅਭਿਆਨ ਦੀ?ਦੱਸੋ ਕੀ ਗੱਲ ਕਰਾਂ, ਇਸ ਸ਼ਾਹੀ ਹੁਕਮਰਾਨ ਦੀ!ਮਾਸ ਦਾ ਮਸਲਾ, ਲਵ ਜਿਹਾਦ, ਕਦੇ ਨੋਟਬੰਦੀਤੋੜ ਮਸੀਤਾਂ, ਮੰਦਰਾਂ ਨੂੰ ਜੋ ਦਿੱਤੀ ਹਰੀ ਝੰਡੀਜਾਂ ਜਵਾਨੀ ਬੇਬੱਸ, ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ, ਲਾਚਾਰ ਦੀ?ਦੱਸੋ ਕੀ ਗੱਲ ਕਰਾਂ, ਐਸੀ ਪਈ ਮਾਰ ਦੀ!ਮੈਲੇ ਮਨ, ਕਠੋਰ ਦਿਲ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਨਵੀਂ ਪੁਸ਼ਾਕ ਦੀਕੀ ਸੁਣਾਵਾਂ ਕੀਤੀ, ਇੱਕ ਤਰਫ਼ਾ ਮਨ ਕੀ ਬਾਤ ਦੀਲੰਬੀ ਦਾੜੀ ਦੇ ਆਕਾਰ ਜਾਂ ਕਸੂਤੇ ਯੋਗ ਝਾਕ ਦੀ?ਦੱਸੋ ਕੀ ਗੱਲ ਕਰਾਂ, ਇਸ ਬਹਿਰੂਪੀਏ ਜਵਾਕ ਦੀ!ਦੱਸੋ...