13.6 C
Los Angeles
Thursday, April 17, 2025

United States of Punjab

Map of the pre-partition ‘United Punjab’ under the British rule

ਥਾਲ

ਥਾਲ ਪੰਜਾਬੀ ਕੁੜੀਆਂ ਦੀ ਹਰਮਨ ਪਿਆਰੀ ਲੋਕ ਖੇਡ ਹੈ। ਥਾਲ ਖੇਡ ਲੀਰਾਂ ਤੇ ਧਾਗਿਆਂ ਨਾਲ ਬਣੀ ਖਿਦੋ ਜਾ ਖੇਹਨੂੰ ਨਾਲ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਖੇਡ ਕਈ ਕੁੜੀਆਂ ਰਲ ਕੇ ਖੇਡਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਇੱਕ ਹੱਥ ਨਾਲ ਖਿਦੋ ਨੂੰ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਉਛਾਲਦੀ ਹੈ ਤੇ ਫਿਰ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਦੀ ਤਲੀ ਤੇ ਬੋਚ ਕੇ ਉਸਨੂੰ ਇਕਹਿਰੇ ਤਾਲ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਤਲੀ ਤੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਬੜ੍ਹਕਾਉਂਦੀ ਹੋਈ ਨਾਲੋਂ ਨਾਲ ਇਸੇ ਤਾਲ ਨਾਲ ਥਾਲ ਦੇ ਬੋਲ ਬੋਲਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਕ ਥਾਲ ਮੁੱਕ ਜਾਂਦਾ...

ਰਾਣੀ ਸਾਹਿਬ ਕੌਰ ਦੀ ਵਾਰ

ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘਸਤਾਰਾਂ ਸੌ ਤਰਿਆਨਵੇਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਨਿਰਾਲੇ,ਮੱਲੀ ਸਾਹਿਬ ਸਿੰਘ ਨੇ ਗੱਦੀ ਪਟਿਆਲੇ,ਨੱਢਾ ਸੀ ਉਹ ਕਚਕਰਾ ਮਸ ਫੁਟੀ ਨਾ ਹਾਲੇ,ਗੋਹਲਾ ਕਰ ਲਿਆ ਓਸ ਨੂੰ ਨਾਨੂੰ ਮਲ ਲਾਲੇ,ਟੇਟੇ ਚੜ੍ਹ ਦਰਬਾਰੀਆਂ, ਹੋ ਐਸ਼ ਹਵਾਲੇ,ਭੁੱਲ ਬੈਠਾ ਉਹ ਗੱਭਰੂ ਸਿੰਘਾਂ ਦੇ ਚਾਲੇ,ਥਾਂ ਸੰਜੋਆਂ ਫਸ ਗਿਆ ਸ਼ੀਂਹ ਜ਼ੁਲਫ-ਜੰਜਾਲੇ,ਜ਼ੰਗ ਲੱਗਾ ਤਲਵਾਰ ਨੂੰ, ਉਲਿਆਏ ਭਾਲੇ,ਚਲ ਪਏ ਦੌਰ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਮੱਤ ਮਾਰਨ ਵਾਲੇ,ਤਾਰੂ ਪੰਜ ਦਰਿਆ ਦਾ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਪਿਆਲੇ ।ਰਲ ਐਸ਼ੀ ਦਰਬਾਰੀਆਂ ਉਹ ਭੜਥੂ ਪਾਇਆ,ਪਟਿਆਲੇ ਦੇ ਕਣੇ ਨੂੰ, ਫੜ ਜੜ੍ਹੋਂ ਹਲਾਇਆ,ਕੀਤੀਆਂ ਉਹ ਅਨ-ਹੋਣੀਆਂ, ਉਹ ਕਹਿਰ ਕਮਾਇਆ,ਬੁੱਤ ਪਟਿਆਲਾ...

ਬੋਲੀਆਂ – 7

ਕਲ੍ਹ ਦਾ ਆਇਆ ਮੇਲ ਸੁਣੀਂਦਾਸੁਰਮਾ ਸਭ ਨੇ ਪਾਇਆਗਹਿਣਾ ਗੱਟਾ ਸਭ ਦੇ ਸੋਹਂਦਾਵਿਆਹੁਲਾ ਰੰਗ ਰਮਾਇਆਮੁੰਡੇ ਦੀ ਮਾਮੀ ਨੇਗਿੱਧਾ ਖ਼ੂਬ ਰਚਾਇਆਸਾਵੀ ਸੁੱਥਣ ਵਾਲੀਏ ਮੇਲਣੇਆਈਂ ਏਂ ਬਣ ਠਣ ਕੇਕੰਨੀਂ ਤੇਰੇ ਹਰੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂਬਾਹੀਂ ਚੂੜਾ ਛਣਕੇਫੇਰ ਕਦ ਨੱਚਣਾ ਨੀਨੱਚਲੈ ਪਟੋਲਾ ਬਣਕੇਅੰਬ ਦੀ ਟਾਹਣੀ ਤੋਤਾ ਬੈਠਾਅੰਬ ਪਕਣ ਨਾ ਦੇਵੇਸੋਹਣੀ ਭਾਬੋ ਨੂੰਦਿਉਰ ਵਸਣ ਨਾ ਦੇਵੇਲਿਆ ਦਿਉਰਾ ਤੇਰਾਕੱਢ ਦਿਆਂ ਚਾਦਰਾਜੰਞ ਦਾ ਬਣਾ ਦਿਆਂ ਜਾਂਞੀਪਿੰਡ ਦੀ ਕੁੜੀ ਨਾਲਲਾਈਂ ਨਾ ਦੋਸਤੀਟੱਪੀਂ ਨਾ ਜੂਹ ਬਗਾਨੀਆਸ਼ਕ ਤੂੰ ਦਿਉਰਾਭਾਬੋ ਨਾਰ ਬਿਗਾਨੀਚਿੱਟਾ ਕਬੂਤਰਅੱਖੀਆਂ ਸ਼ਰਬਤੀਵਿੱਚ ਕੱਜਲੇ ਦਾ ਡੋਰਾਵੇ ਕਬੂਤਰਾਨਚਦਾ ਜੋੜਾ ਜੋੜਾਕਦੇ ਆਉਣ ਨ੍ਹੇਰੀਆਂਕਦੇ ਜਾਣ...